Sprzedaż detaliczna to sprzedaż towarów lub usług (stacjonarna lub na odległość) realizowana w ilościach
odpowiadających potrzebom indywidualnych nabywców. Ze względu na liczbę sklepów detalicznych branża ta ma
ogromny potencjał ubezpieczeniowy.
To bardzo istotny sektor gospodarki, który wpływa na codzienne życie konsumentów.
Wiele sklepów to placówki stacjonarne, które działają lokalnie. Jednak coraz więcej przedsiębiorców
dywersyfikuje działalność - świadczą dodatkowe usługi i rozwijają sprzedaż online.
Zgodnie z danymi GUS branża handlu detalicznego odgrywa znaczącą rolę na rynku pracy, a pracownicy handlu
to liczna grupa zawodowa. Są bardzo ważni dla efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstw w tym sektorze.
Branża zmienia się dynamicznie przez wzrost technologiczny i preferencje konsumentów.
Dane liczbowe*
326 000
sklepów prowadzi
260 000
przedsiębiorców
2,2 mln
osób pracuje w tej branży
1185,5 mld zł
sprzedaż detaliczna
w cenach bieżących w 2022 roku
18,5% r/r
wzrost sprzedaży
detalicznej w 2022 roku
do 100 m2
powierzchni mają sklepy stanowiące 37,5%
wszystkich sklepów
70%
wartości sprzedaży realizowane jest w sklepach
o powierzchni do 100 m2
43%
placówek oferuje różnorodny asortyment, 22%
towary ogólnospożywcze, a 9,9% odzież
10% r/r
wzrost liczby sklepów z artykułami spożywczymi
w 2022 roku
*źródło: opracowanie własne na podstawie
danych GUS za 2022 r.
Na co warto zwrócić uwagę
Większość sklepów to
małe biznesy, często prowadzone przez samych właścicieli, którzy zatrudniają
maksymalnie kilka osób.
Najczęściej sklepy mają charakter lokalny, nie są zrzeszone w większej sieci, a ich oferta jest odpowiedzią
na potrzeby lokalnej społeczności.
Największe obroty notują sklepy sprzedające żywność, produkty farmaceutyczne, kosmetyki, odzież i obuwie.
Bardzo dynamicznie rozwija się również handel w internecie, a przedsiębiorcy chętnie dywersyfikują swoją
dystrybucję.
Udział e-commerce w całości handlu detalicznego stale rośnie, jednak klienci w Polsce nadal cenią sobie
możliwość kupowania w sklepach stacjonarnych.
Sklep często pełni równocześnie inne funkcje poza handlową, np. przyjmuje i wydaje paczki kurierskie,
dystrybuuje losy na loterię czy prowadzi drobne usługi w postaci np. przeróbek krawieckich.
Choć nadal popularne są płatności gotówkowe, większość sklepów wyposażona jest w terminale płatnicze.
W sklepach znajdują się też kasy fiskalne i inne urządzenia elektroniczne, np. terminale do nadawania
przesyłek, czytniki i rejestratory.
Kim jest właściciel**
Bardzo często właściciele sklepów sami zajmują się swoim biznesem od początku do końca: zaopatrują w towar,
stają za kasą, sprzątają, płacą dostawcom.
Jeśli zatrudniają pracowników, czują się za nich odpowiedzialni, chcą o nich zadbać.
Przedsiębiorcom bardzo doskwiera nieprzewidywalność otoczenia politycznego i gospodarczego, np. zmienność
przepisów i ich duże skomplikowanie, wysoki wymiar obciążeń finansowych i podatków. Wpływa to negatywnie
na ich nastroje oraz poziom satysfakcji z prowadzonego biznesu.
Jednak bardzo cenią swobodę, jaką daje prowadzenie własnej działalności, nie chcą z niej rezygnować, zależy
im na przetrwaniu i rozwoju. Starają się być „dzielni”.
Część z nich nie ma świadomości zagrożeń typowych dla tej branży. Są jednak otwarci na rozmowę o tym, aby
poznać sposoby, jak zapobiec skutkom takich zagrożeń.
**źródło: Badanie Ipsos dla UNIQA, lipiec
2023
Ryzyka typowe dla branży
Rodzaje ryzyk
Czynniki
zewnętrzne i zdarzenia losowe, np. pożar, zalanie, wiatr, przepięcie, uderzenie pioruna
Mogą spowodować poważne straty
materialne i finansowe, np. pęknięta rura może zalać sklep i uszkodzić towar.
Włamania,
kradzieże i dewastacje
Mogą powodować straty finansowe oraz
zakłócić normalne funkcjonowanie sklepu np. uszkodzone drzwi zewnętrzne uniemożliwią korzystanie ze
sklepu.
Ryzyka wynikające z odpowiedzialności związanej z oferowaniem produktów
Mogą spowodować np. zatrucia
mrożonkami, spowodowane niewłaściwym ich przechowywaniem.
Wypadki
pracowników przy pracy
Mogą prowadzić do uszkodzenia ciała i
związanych z tym trwałych uszczerbków na zdrowiu.
Urazy
klientów związane z korzystaniem z infrastruktury sklepu
Mogą spowodować np. złamanie nogi po
upadku na śliskiej podłodze czy oblodzonym chodniku przed sklepem.
Ryzyko wystąpienia niektórych
zdarzeń można minimalizować przez stosowanie środków bezpieczeństwa np. alarmy, monitoring, znaki
ostrzegawcze, szkolenia BHP. Można się także zabezpieczyć poprzez odpowiednie ubezpieczenie dla biznesu i
pracowników.
Dane liczbowe
Przyczyny szkód w UNIQA w branży
sprzedaż detaliczna (w 2022 r.)*
Klient poślizgnął się w sklepie na świeżo umytej podłodze. Upadając uderzył ręką o regał z
napojami. W sklepie nie postawiono tabliczki ostrzegawczej.
Klient złamał rękę, doznał urazów, konieczne było m. in. zszycie ran po szkle. Trafił do szpitala,
gdzie był leczony kilka dni. Z powodu obrażeń nie pracował przez dwa miesiące, więc stracił część
dochodów.
Klient wystosował roszczenie przeciwko właścicielowi sklepu na prawie 27 000 zł. Domagał się
pokrycia kosztów leczenia, rehabilitacji i utraty dochodów. Argumentował, że przyczyną wypadku i jego
obrażeń było zaniedbanie pracownika sklepu. Właściciel sklepu miał ubezpieczenie swojego biznesu
w UNIQA - polisa pokryła całość roszczeń klienta.
W sklepie z artykułami dla zwierząt doszło do awarii instalacji wodno-kanalizacyjnej. Została
zalana część sklepu, gdzie przechowywano suchą karmę i akcesoria.
Worki z karmą dla zwierząt zostały zniszczone lub stały się niezdatne do sprzedaży w wyniki kontaktu
z wodą. Także zabawki, materace i posłania dla zwierząt nie nadawały się do sprzedaży. Sklep został
czasowo zamknięty, aby naprawić pękniętą rurę, wyremontować sklep i usunąć uszkodzone towary, co
spowodowało kolejne straty finansowe.
Właściciel poniósł straty w wysokości 17 300 zł związane z przerwą w działalności, uszkodzeniem
towaru i koniecznym remontem. Miał polisę ubezpieczeniową w UNIQA, w ramach której skorzystał z usług
assistance przy likwidacji awarii, usuwania jej skutków, a także uzyskał odszkodowanie za poniesione
straty. Dzięki kompleksowemu wsparciu właściciel szybko wznowił działalność i otworzył sklep dla
klientów.
Właścicielka w lecie wystawiała przed sklepikiem spożywczym parasole i stoliki z krzesłami dla
klientów. Nie były przymocowane do podłoża. Gwałtowny wiatr przewrócił stolik, a ten potoczył się i
uderzył w zaparkowany w pobliżu samochód.
Stolik porysował lakier na boku auta.
Właściciel samochodu zwrócił się do właścicielki sklepu o zwrot kosztów naprawy lakierniczej w
wysokości 3400 zł.
Ubezpieczenie w UNIQA, które miała właścicielka sklepu, pokryło w całości to roszczenie.
W sklepie z odzieżą pracownicy układali zapasy towaru na półkach w magazynie, używając drabiny.
Jeden z pracowników stracił równowagę i spadł. Upadając, wypuścił z rąk karton z ubraniami, który
zranił w skroń drugiego pracownika, a ten przewrócił się i trafił przedramieniem w metkownicę, leżącą
na podłodze.
Pierwszy pracownik miał wstrząs mózgu oraz ranę na głowie. Drugi złamał rękę i silnie się potłukł.
Obaj wymagali pomocy medycznej i byli hospitalizowani.
Ponieważ właściciel sklepu ubezpieczył swoich pracowników od następstw nieszczęśliwych wypadków,
poszkodowani pracownicy otrzymali odszkodowanie w łącznej wysokości 4200 zł.
Kwota
wypłaconego odszkodowania
4200 zł
Sugerowany zakres ochrony
Mienie
Przedmiot ubezpieczenia
Ryzyka w branży
Sugerowany zakres ochrony
budynek, lokal, budowle, w których prowadzony jest sklep
wyposażenie
sklepu (np.
regały, lodówki, w których przechowywany jest towar)
nakłady
inwestycyjne poniesione na dostosowanie budynku lub lokalu do potrzeb
funkcjonowania sklepu
środki
obrotowe czyli towary przeznaczone do sprzedaży
wartości pieniężne (gotówka,
inne znaki pieniężne np. bilety, karty przedpłacone)
zdarzenia
losowe i zjawiska atmosferyczne, w tym w szczególności zalania, silny wiatr,
powódź i inne zdarzenia pogodowe
ubezpieczenie
mienia od pożaru i innych zdarzeń losowych albo od wszystkich ryzyk
włamania,
rozboje
ubezpieczenie
mienia od kradzieży z włamaniem, rozboju, w tym zwrotu kosztów napraw
zabezpieczeń antywłamaniowych
rozmrożenie
produktów przechowywanych w lodówkach, chłodniach
ubezpieczenie
środków obrotowych na wypadek utraty przydatności do użycia w wyniku
podwyższenia się temperatury w urządzeniu chłodniczym
uszkodzenie
towaru w transporcie, przewożonego np. z hurtowni, ale również takiego, który
został już sprzedany, a sprzedawca dowozi go na miejsce wskazane przez
kupującego (np. składy budowlane, sklepy ze sprzętem AGD)
ubezpieczenie
mienia w transporcie
umyślne zniszczenie w sklepie czyli dewastacje, w tym zniszczenie
elewacji, witryn itp.
poprzez graffiti
ubezpieczenie mienia od
aktów dewastacji, w tym graffiti
ubezpieczenie
stałych elementów szklanych od stłuczenia
zamieszki,
strajki i rozruchy, które odbywają się w okolicach sklepu i mogą powodować
uszkodzenia oraz straty
ubezpieczenie mienia od
zamieszek, strajków i rozruchów społecznych
przepięcia
i uszkodzenie urządzeń, instalacji elektrycznych w sklepie
ubezpieczenie
mienia od przepięć, zarówno tych, które są efektem wyładowań atmosferycznych,
jak i zmian napięcia w sieci
sprzęt elektroniczny (np. laptopy, kasy fiskalne, czytniki, smartfony)
uszkodzenie sprzętu elektronicznego, w tym ochrona na wypadek jego
niewłaściwej obsługi (upuszczenie, zalanie cieczą), awarii, czy szkód elektrycznych
ubezpieczenie sprzętu elektronicznego od wszystkich ryzyk
Odpowiedzialność cywilna
Przedmiot ubezpieczenia
Ryzyka w branży
Sugerowany zakres ochrony
odpowiedzialność cywilna, gdy sprzedawca lub jego pracownik wyrządzi szkodę osobową lub rzeczową
szkody osobowe lub rzeczowe poniesione przez klientów w sklepie (np.
poślizgnięcie się na mokrej, oblodzonej powierzchni, upadek regału, wejście w nieoznakowaną
witrynę)
szkody osobowe wyrządzone przez produkt (kamień w pieczywie, zatrucia
pokarmowe), jeśli sprzedawca prowadzi wyrób własny lub jest importerem towarów, ale także gdy
niewłaściwie przechowuje towary
ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za produkt
szkody osobowe wywołane przez salmonellę lub inną chorobę zakaźną
ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za przeniesienie chorób
zakaźnych
szkody osobowe
poniesione przez pracowników w wyniku wypadków przy pracy
szkody osobowe lub rzeczowe wyrządzone pojazdem, uszkodzenia, kradzież
pojazdu, jeśli sprzedawca użytkuje pojazd
ubezpieczenia komunikacyjne
ubezpieczenia życia i zdrowia przedsiębiorcy oraz
pracowników
uszczerbki na zdrowiu, poważne zachorowania, śmierć
ubezpieczenia życia i zdrowia przedsiębiorcy oraz pracowników
sytuacje kryzysowe podczas podróży zagranicznej i
wypoczynku
konieczność pokrycia kosztów leczenia za granicą, uzyskania pomocy
assistance, uszkodzenie lub kradzież bagażu, wyrządzenie szkody u innej osoby lub np. w hotelu
ubezpieczenie turystyczne
Skuteczna rozmowa sprzedażowa
W
trakcie rozmowy poinformuj klienta o korzyściach związanych z posiadaniem ubezpieczenia. Podkreśl, że polisa
pozwoli mu pokryć straty, które zostały objęte zakresem ubezpieczenia i nie podlegają wyłączeniu, a które
wynikają ze szkody i pomoże przywrócić funkcjonowanie działalności. To z kolei zapewni ciągłość prowadzenia
biznesu i zniweluje zagrożenie odejścia klientów.
Przygotowanie do rozmowy z klientem
Zbierz informacje, niezbędne do przygotowania dobrej oferty ubezpieczeniowej, przed spotkaniem lub w
czasie rozmowy z klientem.
Jaki
rodzaj towaru sprzedaje dany sklep (artykuły spożywcze, materiały ogrodnicze, odzież, itd.) i jaka
jest skala sprzedaży (mały sklep, duży salon)?
Zakres ochrony i sumy ubezpieczenia należy dopasować do
konkretnych cech,
potrzeb i wymagań klienta.
Czy
oprócz podstawowej działalności sklep oferuje też inne usługi, np. prowadzi wyrób własnych
towarów, przyjmuje i wydaje przesyłki kurierskie, itp.?
Pamiętaj, aby uwzględnić wszystkie rodzaje działalności
przy ustalaniu zakresu ubezpieczenia, a także zamieścić je w ofercie i polisie.
Czy to
popularny sklep, od kiedy jest na rynku, czy biznes się rozwija, itp.?
Te informacje pozwolą poznać sytuację klienta i dopasować
ochronę ubezpieczeniową do jego aktualnych potrzeb, np. klient może planować
rozwój biznesu i wynajęcie dodatkowej powierzchni lokalowej.
Czy
klient zatrudnia pracowników?
Jeśli przedsiębiorca zatrudnia pracowników, to odpowiednio
dobrane ubezpieczenie może pomóc w szybszym powrocie pracownika do zdrowia i pracy.
Czy
klient wynajmuje budynek lub lokal czy też należy on do niego? Czy klient prowadzi
działalność w jednym czy kilku miejscach? Jak wyglądają te lokalizacje, jakie jest ich
otoczenie i sąsiedztwo np. bliskość rzeki, wysokich drzew lub masztów? Jaki jest ich stan
techniczny i konstrukcje obiektów? Jakie są zabezpieczenia przeciwpożarowe i
przeciwkradzieżowe?
Odpowiedzi na te pytania pozwolą Ci zebrać niezbędne
informacje do przygotowania oferty i wyliczenia składki.
Prowadzenie rozmowy z klientem
Na
początku rozmowy spróbuj ustalić, czy klient ma lub miał ubezpieczenia, a jeśli tak, to jakie. Warto
wiedzieć, jakie są jego dotychczasowe doświadczenia z ubezpieczeniami, aby skutecznie pokonać ewentualne
obiekcje klienta i rozwiać wszelkie wątpliwości niezbędne do podjęcia decyzji.
Czy
klient jest otwarty na ochronę ubezpieczeniową i widzi potrzebę jej posiadania lub
kontynuacji?
Które z
elementów ochrony są dla klienta najistotniejsze? Na nich buduj prezentację oferty np. jeśli ważna
jest ochrona przed zalaniem, to zapewnij klienta, że w ramach ubezpieczenia mienia od pożaru i
innych zdarzeń losowych będzie miał pokrycie szkód związanych z zalaniem, a usługi z pakietu
assistance zapewnią natychmiastowe wsparcie po wystąpieniu szkody.
porównaj składkę
ubezpieczeniową z czynszem i zaproponuj raty (tak jak w przypadku czynszu), zapewnij
go, że będzie otrzymywał przypomnienia o kolejnych płatnościach i przedłużeniu polisy.
Wspomnij także o zaletach ubezpieczenia małych i średnich firm w UNIQA, które są ważne dla tej branży
szeroki zakres ochrony mienia już w podstawowym wariancie ubezpieczenia, w tym m.in. zwrot kosztów
dodatkowych po szkodzie, utrata przydatności do spożycia środków obrotowych w wyniku podwyższenia się
temperatury w urządzeniu chłodniczym, zwrot kosztów najmu lokalu zastępczego
Niewielki sklep spożywczy działający na wsi.
Niestety zdarzają się tam wyłączenia prądu, zwłaszcza w ciepłych, letnich okresach. Może to
prowadzić do rozmrożenia produktów przechowywanych w lodówkach, zamrażarkach. Artykuły spożywcze są
wtedy do wyrzucenia. Dzięki ubezpieczeniu utraty przydatności do spożycia środków obrotowych w
wyniku podwyższenia się temperatury w urządzeniu chłodniczym to UNIQA pokryje straty finansowe,
które wynikną z takiego zdarzenia.
brak zasady proporcji przy niedoubezpieczeniu mienia – odszkodowanie nie zmniejsza się w wyniku
rozbieżności pomiędzy sumą ubezpieczenia oraz wartością przedmiotu ubezpieczenia
automatyczna ochrona ubezpieczeniowa dla nowych inwestycji oraz nowych lokalizacji (do 30 dni, do 200
000 zł)
automatyczny wzrost sumy ubezpieczenia (o 20% SU, do 100 000 zł) dla środków obrotowych w okresach
zwiększonej świątecznej sprzedaży
Standardową praktyką w prowadzeniu
działalności handlowej jest zwiększenie stanu zatowarowania w sklepie w okresach przed i
świątecznych, kiedy klienci kupują więcej. Dotyczy to zwłaszcza sklepów spożywczych, ale również
odzieżowych, ze środkami higienicznymi, upominkami. Jeśli dojdzie np. do pożaru w okresie przed
świętami Bożego Narodzenia, Wielkanocą, może okazać się, że suma ubezpieczenia wskazana dla środków
obrotowych w polisie, będzie niewystarczająca do pokrycia powstałych strat. Z pomocą przychodzi
rozwiązanie stosowane przez UNIQA, dzięki któremu suma ta w okresach zwiększonej świątecznej
sprzedaży zwiększa się automatycznie (bez konieczności aneksowania polisy) o 20% jej wartości, nie
więcej niż o 100 000 zł.
możliwość ubezpieczenia sprzętu elektronicznego do 10 lat od daty produkcji; dla sprzętu przenośnego
standardowy zakres terytorialny ochrony to teren Europy, nie wymagamy załączenia do polisy wykazu sprzętu
w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej ochrona na wypadek szkód wyrządzonych w najmowanych
nieruchomościach, podczas podróży służbowych, szkód seryjnych tj. spowodowanych tą samą przyczyną, zwrot
kosztów obrony sądowej – jako standardowy zakres ochrony
Część sklepów działa w najmowanych lokalach.
Dotyczy to zwłaszcza sklepów w galeriach czy centrach handlowych. Prawie zawsze w takiej sytuacji od
przedsiębiorcy wymagana jest polisa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej najemcy na wypadek
szkód, jakie może on wyrządzić w najmowanym lokalu. UNIQA uwzględnia taką ochronę w standardowym
zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Niezależnie od spełnienia tego obowiązku,
prowadzący sklep w takiej sytuacji zyskuje bezpieczeństwo, że w przypadku wywołania szkody w lokalu
(np. pożar, zalanie), UNIQA przejmie na siebie jej finansowe konsekwencje.
w ubezpieczeniu assistance m. in. serwis prawny tj. telefoniczna informacja prawna, przesyłanie opinii
prawnych
By
zbudować relację z
klientem, możesz również zapytać:
Co
skłoniło klienta do otwarcia własnej
działalności?
Jak
ocenia swoje przedsięwzięcie?
Jeśli nie
przynosi mu ono satysfakcji, to jak
sobie radzi w tej trudnej sytuacji?
Jeśli
odnosi sukcesy, jest chwalony przez
swoich klientów (można np. sprawdzić jego oceny na portalach takich jak
Google), to jak to osiąga?
Co ceni u
swoich kontrahentów, z kim pracuje mu
się najlepiej? Możesz zapewnić go, że postarasz się być takim partnerem i
wsparciem przy prowadzeniu działalności.
Zakończenie rozmowy z klientem
Zapewnij
klienta, że może liczyć na Twoją pomoc nie tylko przy wyborze odpowiedniego zakresu
ubezpieczenia, ale również gdy będzie potrzebował wsparcia w trakcie ochrony ubezpieczeniowej (np.
otworzy nową lokalizację, czy rozwinie biznes w inny sposób) lub gdy zdarzy się szkoda.
Przypomnij klientowi, że ubezpieczenie to jeden z elementów ochrony prowadzonej
działalności. Bezpieczeństwo biznesu to przede wszystkim utrzymanie właściwego stanu technicznego
budynku i wyposażenia, odpowiednie przeszkolenie zatrudnianych pracowników oraz spełnienie wymogów
prawnych, związanych z posiadaniem mienia i bezpieczeństwem w pracy (np. przeglądy techniczne,
odpowiednia dokumentacja).
Jeśli
zatrudnia pracowników zasugeruj, aby pomyślał o zabezpieczeniu ich życia i zdrowia. To pracownicy
przyczyniają się do sukcesu sprzedaży w sklepie.